Marten Strating bij bergen klei, onder andere afkomstig uit Winsum.
Marten Strating bij bergen klei, onder andere afkomstig uit Winsum.

Winsumer klei opgegraven voor bakstenen de Tirrel

Algemeen

WINSUM - Voor de bouw van de Tirrel in Winsum wordt gebruik gemaakt van bakstenen, die gemaakt zijn van Winsumer klei.

Ze hebben een prachtige warme oranje-rode kleur, typerend voor Noord-Groningen: bakstenen uit Winsumer klei. Twee keer per jaar graaft steenfabriek Strating uit Oude Pekela klei op bij Winsum, op een plek waar vroeger het Reitdiep stroomde. ,,Deze zeeklei geeft die specifieke warmrode kleur aan de baksteen”, zegt Marten Strating van de enige nog overgebleven steenfabriek in de provincie Groningen.  ,,Deze kleur is heel typerend voor Noord-Groningen. Let maar eens op panden die zo rond 1900 zijn gebouwd, de meeste hebben deze kleur. Wij bakken ook stenen van Oost-Groninger klei uit de Dollard. Die hebben een meer roodbruine kleur.”

Steenfabriek in Winsum 

Tot de jaren tachtig werden bakstenen van Winsumer klei nog gebakken in Winsum, op de plek waar nu industrieterrein Lombok ligt. ,,Mijn vader was eigenaar van de steenfabriek in Winsum. Die ging ten onder tijdens de recessie in de jaren tachtig. Wij hebben nog steeds het recht op ontginning van Winsumer klei. Die is ook ver buiten Groningen populair”, vertelt Strating.

Stenen met gaten 

De Tirrel is ontworpen door Team 4 architecten in Groningen. ,,Wij werden benaderd of we voor de Tirrel de typisch Noord-Groninger bakstenen wilden maken”, zegt Strating. De stenen zijn inmiddels klaar. Wat opvalt: naast de specifieke kleur, hebben deze stenen ook gaten. ,,We hebben samen met Remix in Borger een aardbevingsbestendige mortel ontwikkeld. De combinatie van die mortel en deze stenen maakt de Tirrel aardbevingsbestendig”, is de uitleg.

Bergen klei 

Naast de stenen liggen bergen klei uit Winsum en Beerta. ,,De natte klei gaat in de molen en komt er als een streng weer uit. Dat heeft als voordeel dat je iedere gewenste afmeting steen kunt maken. Je kunt er ook motiefjes in maken”, zegt Marten Strating, terwijl hij met zijn nagel in de klei krast. Als de klei de gewenste baksteenvorm heeft wordt het gedroogd en gebakken. En komt de klei, in het specifieke geval van de Tirrel, uiteindelijk als baksteen terug in Winsum.

De Tirrel

In de Tirrel komen ouderenzorg, onderwijs, sport en vrije tijd samen onder één dak. Het gebouw wordt duurzaam en toekomstbestendig. Ouderen wonen er, kinderen gaan er naar school, sportievelingen sporten er en ieder ander kan er terecht voor een praatje of een kop koffie. De Tirrel wordt gerealiseerd door De Twaalf Hoven, gemeente Het Hogeland, openbare basisschool Tiggeldobbe en christelijke basisschool De Piramiden. Meer informatie over de Tirrel staat op detirrel.nl